k

k

Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2021

Πρακτικές συμβουλές χρήσης των σημείων στίξης

#1 Αποσιωπητικά


    Χρόνια πολλά στα θρανία μας μάθαιναν τα σημεία στίξης. Τελείες, κόμματα παρενθέσεις... Πώς πρέπει στο λόγο να τοποθετούνται; Και ακόμα και τώρα καθ' έδρας, στέκομαι πάνω σε γραπτά προσθέτοντας πότε το θαυμαστικό , πότε το ερωτηματικό. Καμιά φορά οι μαθητές δεν αποτυπώνουν τα συναισθήματα στο γραπτό τους. Και εγώ, πασχίζω  να τους μάθω πως να τα χρησιμοποιούν. 

Μα ποτέ κάνεις δεν μας είπε πως οι γραμματικοί κανόνες εφαρμόζονται και στη ζωή. Και θα ήθελα σε λίγες γραμμές να σας διδάξω πρακτικές συμβουλές χρήσης των σημείων στίξης.

Πρώτα τα αποσιωπητικά. Είναι τρείς τελείες. Παρατεταγμένες. Συνήθως τις τοποθετούμε για να δηλώσουμε κάτι που εννοείται ή υπονοείται. Άλλες φορές για να φανερώσουμε πως κάτι έχει μείνει ανολοκλήρωτο. Τα  αποσιωπητικά σπάνε τον κανόνα της μιας τελείας και επιτρέπουν να εννοηθούν εκείνα που δεν μπορούν να ειπωθούν ξεκάθαρα. Σε κάθε περίπτωση, δεν ορίζουν, αφήνουν το μυαλό ανοιχτό στην ερμηνεία, τη σκέψη αυτόνομη να οδηγηθεί στα συμπεράσματά της, δίχως να της υποβάλλονται από λέξεις. 

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αρκετές περιστάσεις, όπως σε καταστάσεις σχετικές με τον έρωτα και τις ανθρώπινες σχέσεις. Σίγουρα δεν ταιριάζουν στις προτάσεις ενός ερωτευμένου. Αυτός έχει περίσσεια θάρρους, δεν φοβάται να εκφράσει ρητά αισθήματα και σκέψεις. Μόνο σε αποχαιρετισμούς ή χωρισμούς είναι θεμιτά. Τότε τα αποσιωπητικά αποτρέπουν να ειπωθούν λόγια συγκίνησης, λόγια δύσκολα στην εκφορά.  Αφήνουν μια ματιά να μιλήσει, μια βαριά ανάσα ξεφυσώντας να ακουστεί, δυο χείλη να τρεμοπαίξουν, αλμυρές σταγόνες να βρέξουν τα χείλη. Τα αποσιωπητικά επιτρέπουν στη σιωπή να μιλήσει.